Nie podanie leku uczniowi, a nawet nie wyrażenie zgody na przyjęcia go do szkoły z powodu choroby, to wciąż w Polsce problem. Chociaż z przepisów oświatowych wynika, że w szkole musi być gabinet profilaktyki zdrowotnej, a dyrektor ma współpracować z lekarzem i pielęgniarką, niezawsze tak się zdarza. Czy nauczyciel powinien w takie sytuacji pomóc uczniowi?
Zasady podawania leków oraz podejmowania się innych czynności podczas ataku choroby określa ustawa o opiece zdrowotnej nad uczniami, która obowiązuje od września 2019 r.. Zgodnie z przepisami opieka zdrowotna nad uczniami w szkole jest realizowana przez pielęgniarkę bądź higienistkę w gabinecie profilaktyki zdrowotnej zlokalizowanym w szkole lub innym miejscu określonym w umowie o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Pracownicy szkoły mogą sprawować opiekę zdrowotną, jedynie w sytuacji, gdy rodzice nie złożyli sprzeciwu do świadczeniodawcy realizującego opiekę. Obecne przepisy nie upoważniają nauczycieli i pracowników szkoły do sprawowania opieki zdrowotnej naduczniami. Natomiast obowiązkiem nauczyciela jest udzielenie uczniowi pierwszej pomocy, zarówno na terenie szkoły, jak i podczas organizowania zajęć poza jej terenem.
Jednak, gdy pielęgniarki nie ma w szkole? Nauczyciel nie pomoże?
Podczas nieobecności pielęgniarki w placówce oświatowej w sytuacji, gdy trzeba podać lek lub wykonać inne czynności przy chorym dziecku (np. skontrolować poziom cukru we krwi u dziecka chorego na cukrzycę; podać lek drogą wziewną dziecku choremu na astmę), czynności te mogą być wykonane m.in. przez pracowników szkoły. Wykształcenie medyczne nie jest koniecznym wymogiem, jednak każda osoba, która podejmuje się takiego wyzwania musi przebyć odpowiednie przeszkolenie w tym zakresie.
Należy pamiętać, że z art. 95 i 96 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy wynika fakt, iż każdy rodzic ma obowiązek wykonywania pieczy nad dzieckiem, troszczenia się o jego rozwój, natomiast pracownicy szkoły, mogą podjąć się obowiązku podania leku, jedynie w przypadku, gdy wyrażają chęci. Nauczyciel bądź inny pracownik, który zobowiąże się do podawania leków dziecku rodzice powinien zawrzeć umowę z rodzicami chorego ucznia, z której musi wynikać, że dobrowolnie wyraża zgodę do wykonywania czynności wynikających ze zaleceń lekarza oraz posiada jedynie kompetencje wiążące go z własnym oświadczeniem.
Nauczyciele nie mają obowiązku podawania leków uczniom. Może odbywać się to wyłącznie za ich pisemną zgodą (art. 20 ust. 3 ustawy z 12 kwietnia 2019 r. o opiece zdrowotnej nad uczniami). Z pracownikiem szkoły, który wyrazi zgodę na podawanie dziecku leku w szkole rodzice powinni zawrzeć umowę. Podstawą prawną sporządzenia umowy jest art. 353 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.
Sytuacje, kiedy uczeń może potrzebować pomocy możemy podzielić następująco:
- Stany nagłe, gdy stan zdrowia dziecka wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej, nauczyciel, dyrektor szkoły lub pielęgniarka są zobowiązani do udzielenia pomocy przedmedycznej w zakresie posiadanych umiejętności oraz do wezwania karetki pogotowia ratunkowego. Również mają obowiązek zawiadomienia rodziców lub opiekunów prawnych dziecka.
- W innych przypadkach, gdy uczeń zgłasza problem zdrowotny (np. dolegliwości bólowe), pielęgniarka po rozmowie z uczniem powinna zawiadomić rodziców lub opiekunów prawnych oraz zalecić wizytę u lekarza. W sytuacji, gdy pielęgniarka jest nieobecna zostaje
zobowiązany dyrektor placówki oświatowej bądź osoba przez niego upoważniona. - Jeśli uczeń z chorobą przewlekłą musi przyjmować leki podczas pobytu w szkole, rodzice dziecka (przed przyjęciem go do placówki) zobowiązani są do poinformowania: na jaką chorobę dziecko choruje, jakie leki zażywa (nazwa leku, sposób dawkowania oraz wypełnić zgodę na podawanie leków
Z myślą o kompetencjach nauczycieli oraz bezpieczeństwie uczniów.
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom zarówno rodziców, dzieci oraz nauczycieli organizujemy szkolenia z zakresu pomiaru podstawowych parametrów życiowych oraz podawania leków.
Piśmiennictwo:
- USTAWA z dnia 12 kwietnia 2019 r. o opiece zdrowotnej nad uczniami(Dz.U. z dnia 11 czerwca 2019 r.)
- USTAWA z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy
- USTAWA z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny(Dz.U. z dnia 18 maja 1964 r.)
- USTAWA z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2019 r., poz.736).
Z ratowniczym pozdrowieniem, Sylwia.
