W ostatnich latach coraz częstszym, a zarazem jednym z najtrudniejszych w diabetologii problemem stał się wzrost zachorowalności z powodu cukrzycy. Jest to przewlekła choroba, spowodowana nieprawidłową produkcją insuliny w komórkach trzustki lub nieprawidłowym działaniem insuliny.
Niepokojący jest fakt, że według opini ONZ cukrzyca stała się epidemią XXI wieku. Ważnym aspekt stanowi fakt, iż jako jedyna spośród wszystkich chorób niezakaźnych zyskała takie miano. Z danych Światowej Organizacji Zdrowia na rok 2016 wynika, że liczba chorych wzrosła z 108milionów (1980r.) do 422milionów (2014r.). Prognozuje się,że w 2035r nastąpi znaczny wzrost zachorowań, ponieważ o 8,8% (591,9 mln osób). Według danych, co 5 sekund u kogoś diagnozuje się cukrzycę, natomiast przez powikłania choroby, co 10 s. notuje się zgony. Warto wspomnieć, że 90-95% przypadków to właśnie cukrzyca typu 2.
Biorąc pod uwagę liczne badania naukowe można rzec, iż cukrzyca typu 2 może dotknąć każdego, natomiast w Polsce dotyczy, aż, co 10 osobę. Przez brak świadomości o chorobie liczba chorych ciągle zwiększa się. Kolejną przyczyną może być genetyka. Niestety skłonność do wystąpień zaburzeń można odziedziczyć po rodzicach i przodkach. Jednak pomimo uwarunkowań genetycznych, głównym problemem jest nabywanie choroby w skutek nieprzestrzegania zaleceń żywnościowych oraz zbyt mała aktywność fizyczna.
Jedynym rozwiązaniem, aby zapobiec epidemii cukrzycy jest edukacja społeczeństwa o profilaktyce oraz poważnych powikłaniach choroby. Zwiększenie świadomości populacji jest odwrotnie proporcjonalne do rozprzestrzeniania się choroby. Zmotywowało nas to do podjęcia się tematu na temat wiedzy o cukrzycy typu 2, wybraliśmy grupę osób z powiatu Strzyżowskiego. Jednak możemy przypuszczać, że podobne wyniki uzyskalibyśmy w innych populacjach.
- Mieszkańcy powiatu strzyżowskiego mają bardzo niski poziom wiedzy na temat profilaktyki i powikłań cukrzycy typu II.
- Zdecydowanie w powiecie strzyżowskim organizuje się zbyt mało spotkań z zakresu choroby.
- Osoby, które mają w rodzinie chorych na cukrzycę typu II mają większy poziom wiedzy, niż osoby, które nie mają kontaktu z chorym członkiem rodziny.
- Mieszkańcy powiatu strzyżowskiego głownie pogłębiają swoją wiedzę na temat profilaktyki cukrzycy typu II z informacji umieszczonych w Internecie.
- Respondenci wykazują małą wiedze na temat czynników predysponujących do cukrzycy typu II.
Głównym problemem zachorowań to nieodpowiedni tryb życia, a więc czynnik zależny od ludzi. Jednak większa część społeczeństwa nie jest tego świadoma, dlatego należałoby zwiększyć edukację w tym zakresie. Edukacja grupowa to jedna z najlepszych metod, a więc organizowanie w środowiskach lokalnych ewentów promujących profilaktykę, czy szkoleń z zakresu pomiaru glikemii oraz obserwacji objawów. Bardzo ważnym aspektem jest uświadomienie populacji na temat ich aktywności fizycznej oraz aktualnie prowadzonego życia.
Jakie są objawy cukrzycy typu 2?
Cukrzyca – objawy w przypadku drugiego typu choroby początkowo mogą być zupełnie niezauważalne. Wiele osób dowiaduje się o schorzeniu dzięki przypadkowemu badaniu stężenia glukozy we krwi. Objawy mogą być też mało nasilone lub usprawiedliwiane chociażby przez coraz starszy wiek. Chorzy mogą skarżyć się na:
- nadmierne pragnienie,
- częstszy głód,
- oddawanie większej ilości moczu,
- zmęczenie i apatię,
- przybieranie na wadze,
- częstsze infekcje skóry, wolniejsze gojenie się ran,
- wahania nastroju,
- bóle głowy, skurcze nóg i zaburzenia widzenia.
Cukrzyca typu 2 ma charakter postępujący. Wraz z rozwojem insulinooporności i stopniowym zanikaniem produkcji insuliny, glukoza nie może być prawidłowo wykorzystywana przez organizm. Stale wysokie stężenie glukozy we krwi może z czasem prowadzić do spadku masy ciała. Zauważalne zmiany wagi mimo niezmieniającej się diety, zawsze wymagają szukania przyczyny.
Objawy takie jak osłabienie, senność, kołatanie serca i drżenie rąk, mogą wystąpić również u osób, u których cukrzyca się nie rozwija. Stan ten określany jest jako hipoglikemia reaktywna. Stężenie glukozy we krwi spada wówczas poniżej 70 mg/dl. Dzieje się to najczęściej po 2-5 godzinach od spożycia posiłku. Przyjęcie produktu z węglowodanami powoduje ustąpienie objawów.
Obecnie powikłania po cukrzycy typu 2 dzieli się na ostre powikłania, czyli wczesne, a także powikłania przewlekłe, czyli późne.
Do wczesnych powikłań cukrzycy typu 2 zalicza się:
- hipoglikemię – tzw. niedocukrzenie, objawia się niskim poziomem glukozy we krwi. Może być spowodowana przyjęciem zbyt wysokiej dawki insuliny lub innych leków obniżających poziom cukru we krwi. Hipoglikemia może być również wywołana nieodpowiednią dietą lub nieregularnym spożywaniem posiłków.
- hiperglikemię – przeciwieństwo hipoglikemii, cechuje się stężeniem glukozy we krwi powyżej normy. Najczęściej jest skutkiem nieprawidłowego leczenia (źle dobranych leków, zbyt małej dawki insuliny, pominięcia dawki leku, zaniechanie leczenia). Hiperglikemia utrzymująca się przez dłuższy czas może powodować niekorzystne modyfikacje biochemiczne i metaboliczne w organizmie.
- kwasicę ketonową – zaburzenie związane bezpośrednio z hiperglikemią. Spowodowana może być, m.in. nieodpowiednimi dawkami leków, a także
zakażeniami bakteryjnymi oraz wirusowymi. Na kwasicę ketonową najbardziej narażeni są cukrzycy typu 1, lecz w przypadku cukrzycy typu 2 powikłanie to również występuje. W przypadku tego powikłania cukrzycy objawem charakterystycznym jest swoista woń z ust, która przypomina zapach zgniłych jabłek. Jeśli w odpowiednim momencie nie zostanie wdrożone leczenie, może dojść do śpiączki cukrzycowej, a nawet do śmierci. - kwasicę mleczanową – najrzadsze z wymienionych ostrych powikłań cukrzycy. Wynika z nadmiernego gromadzenia się mleczanów w organizmie. Zwykle jest skutkiem ubocznym cukrzycy wynikającym z przyjmowania takich leków, jak metformina lub biguanidy, w przypadku nieprzestrzegania przeciwwskazań do ich stosowania (np. przy niewydolności nerek czy miażdżycy).
Do późnych powikłań cukrzyczy typu 2 zalicza się:
- powikłania kardiologiczne
- powikłania nerkowe
- powikłania układu nerwowego
- powikłania okulistyczne
- amputacje
- powikłania ze strony układu odpornościowego
- powikłania stomatologiczne
- problemy intymne
Leczenie cukrzycy typu 2
W procesie zapobiegania oraz leczenia cukrzycy typu II bardzo istotne, a wręcz kluczowe jest zachowanie samego chorego i postawa w stosunku do własnego stanu zdrowia. Chory własnymi siłami może wpłynąć na poprawę stanu zdrowia własnego organizmu. Zmiana stylu życia – nawyków żywieniowych i dodatkowa aktywność fizyczna skutkują poprawą wrażliwości organizmu na insulinę jak również zahamowanie objawów choroby. Leczenie cukrzycy typu II może podzielić na dwie grupy, a mianowicie czynniki, na które chory ma wpływ, czyli leczenie niefarmakologiczne oraz leczenie farmakologiczne.
Z ratowniczym pozdrowieniem, Sylwia.
